vrijdag 26 augustus 2016

‘De IJskoning’: klaar voor de uitgever? - deel VI


Wrijving met één specifiek historisch feit: Sarajevo 1992

In mijn vorige blog had ik beloofd, terug te zullen komen op één specifiek historisch feit dat ik in mijn roman ‘De IJskoning’ opgenomen had: de beschieting van Sarajevo in het voorjaar van 1992.
In mijn schrijverslogboek schrijf ik daarover:

‘Maandag, 9 mei 2016
Betreft beschieting vredesdemonstranten in Sarajevo, gedaan door sluipschutters vanuit de bergen. Die had ik jaren geleden in mijn roman laten plaatsvinden in maart 1992. Daar had ik op papier nog aantekeningen van. Maar dit jaar kon ik deze beschieting nergens terugvinden op het internet. Verificatie en nadere uitwerking in de roman leek onmogelijk.
Tot vannacht. Toen ik met Engelse woorden ging zoeken.
Wat ik in ‘De IJskoning’ beschrijf, blijkt zich niet begin maart, maar begin april 1992 te hebben afgespeeld. Dat van begin maart was – zwart-wit gezegd – een beschieting van bruiloft-vierende moslims die met een vlag stonden te zwaaien.
Toen ik de juiste datum eenmaal te pakken had, was het een klein kunstje om via Delpher er de krantenartikelen bij te halen.’


(wordt vervolgd)

vrijdag 12 augustus 2016

‘De IJskoning’: klaar voor de uitgever? - deel V

Wrijving met de feiten

Wat vooraf ging
Nu ik aan de hand van een uitgebreide synopsis alle gebeurtenissen een voorlopig definitieve plek binnen de roman had gegeven en in die synopsis deze gebeurtenissen van een datum had voorzien, kon ik vervolgens nagaan of de feiten nog wel klopten.
Dit was echt wel nodig voor roman als ‘De IJskoning’, die zo duidelijk in een historische tijd (1989-1993) is geplaatst.

Historische feiten
In deze blogserie over de vraag of ‘De IJskoning’ klaar is voor de uitgever’, heb ik al eens aangegeven dat het noemen van Goede Tijden, Slechte Tijden in het voorjaar van 1990 echt fout was, omdat deze soap pas in het najaar van 1990 zijn eerste aflevering had.
Uren heb ik op Delpher in gedigitaliseerde kranten gezocht naar alternatieven. De meeste toen spelende soaps bleken in de middag te zijn uitgezonden. Dus kan Zita na het avondeten onmogelijk aan haar vader vragen, of die en die soap al begonnen is. Maar ze kan hem wel vragen een andere video te gebruiken, omdat zij met de video die in de videorecorder zit haar soaps opneemt.

Zo controleerde ik nog meer gebeurtenissen op hun historische juistheid:
Werd in de jaren 1989-1993 Telebingo nog uitgezonden? (Nee, was al jaren van het scherm);
Liep in de film Siegfried van Fritz Lang Brünnhilde wel zo onrustig heen en weer zoals ik het in mijn roman beschreven heb? (Jawel);
Kijkt Brünnhilde echt wel zo naar Siegfried omhoog zoals ik het in mijn roman beschreven heb? (Jawel).
Kloppen datum en omstandigheden rond de in mijn roman kort aangehaalde beschieting van Sarajevo (1992) nog wel? (Nee. Ik kom hier in een volgende aflevering op terug).

Ook belangrijk was, na te gaan wanneer de vakanties vielen, wanneer een bepaald schooljaar in een bepaald regio begon, wanneer in 1990 de voorjaarskermis in het centrum van Arnhem gehouden werd (mijn roman speelt zich voor groot deel af in Arnhem).

Technische feiten
In ‘De IJskoning’ wordt getennist. In één scène wordt een tennismatch expliciet beschreven. Ik tennis niet. Mijn meelezer wel. Met aanwijzingen van mijn meelezer heb ik de tennisscene aangepast. Nu bleek het technisch allemaal wel te kloppen, maar het was te lang om het verhaal spannend te houden. Dus de technische beschrijving flink ingekort.

Weerkundige feiten
De vader van mijn hoofdpersonage doet elk jaar mee aan carnaval. Voor de romanscènes waarin carnaval ter sprake komt, was het noodzakelijk om na te gaan op welke data carnaval precies viel. Ook belangrijk was het om via Delpher te achterhalen hoe de weersomstandigheden waren.
Tijdens het carnaval van 1991 was het extreem koud, met wind en gladheid. Door dit te benoemen, wordt het opeens veel verklaarbaarder waarom er uitgerekend tijdens deze extreem koude dagen in ‘De IJskoning’ vreemdgegaan wordt. Het geeft ook een extra lading aan de naam van de roman.

Ten slotte
Ook tijdens de controle op de feiten was ik genoodzaakt, regelmatig de data nog iets bij te stellen. Soms ook niet. Dan bleken verhaal, datum en feit een prachtige drie-eenheid te vormen. Een geschenk van de Muze.

(wordt vervolgd)