Ninakwamnie – deel VII

Reeks over een Nina Hagen concert dat op 23 mei werd afgelast en dat daardoor bij mij allerlei herinneringen opriep.

Intermezzo (over lichaam en ziel)

Consequentie.

Na wat ik vorige week over mijn moeder geschreven heb, kan ik op deze plek moeilijk meteen vrolijk mijn Nina Hagenverhaal voortzetten. Eerst moet ik nog het volgende kwijt.

Band.

Eerlijk gezegd, we zijn nooit meer op dat telefoongesprek teruggekomen, mijn moeder en ik. Ik geloof wel dat het onze band heeft versterkt, maar uit schroom en uit angst voor opnieuw tranen bij haar durfde ik (en misschien ook wel mijn moeder) er nooit meer over te beginnen.

Het is mij onbekend of ze met mijn zus of haar eigen zusters of andere familieleden over haar angsten gesproken heeft, ik heb er nooit iemand naar gevraagd.

Behoud.

Wel heeft ze tegenover haar dominee haar angsten geuit, haar angsten voor het hiernamaals. Ze dacht dat er voor haar geen plek zou zijn in de hemel. Dat vertelde de dominee ons tijdens haar begrafenisdienst. Misschien heeft hij haar kunnen geruststellen. Een geruststelling die hij nadat ze was overleden als motto voor haar begrafenispreek heeft gebruikt: ‘In het huis mijns Vaders zijn vele woningen.’ (Johannes 14:2).

Ook voor haar zou er plaats zijn in de hemel.

Lichaam en ziel.

Ze heeft een mooi plekje gekregen, rechts achteraan, als laatste graf met zicht op cipressen, waar de zon op ging schijnen toen de dominee zijn laatste woorden gesproken had en iedereen zich omdraaide om de begraafplaats te verlaten.

Ik bleef staan. Ik kon niet weg. Even nog niet. De maanden daarna zou mijn moeder nog heel dicht bij mij zijn.

Ninakwamnie – deel VI

Reeks over een Nina Hagen concert dat op 23 mei werd afgelast en dat daardoor bij mij allerlei herinneringen opriep.

Ave Maria

Vertrouwen in hersentjes.

In de vorige ‘Ninakwamnie’ had ik het over een papiertje waarop ik zo veel mogelijk nummers had genoteerd die ik me kon herinneren van het Nina Hagen optreden in het Vredenburg van 1989. Ik meldde dat ik dat papiertje – nu, na zovele jaren - niet heb kunnen terugvinden.

Dat is nog steeds zo. Dat komt omdat ik niet verder heb gezocht. Tijd valt zoveel beter te besteden. Daarom is het soms verstandiger om op een gegeven moment met zoeken te stoppen en alleen nog maar te vertrouwen op het herinneringsvermogen van je hersentjes.

Oud en nieuw.

Van dat concert herinner ik mij ouder werk, zoals: TV Glotzer, Zarah en My Way. Aan My Way had ze een paar vrolijke zinnen over Berlijn toegevoegd, omdat de Muur net gevallen was. Verder speelde ze nummers van haar toen nieuwe album Nina Hagen. Daarop staat naast eigen, ook veel werk van anderen. Move Over van Janis Joplin. Dope Sucks van Herman Brood. Michail, Michail (Corbatchev Rap) van Nina Hagens pleegvader Wolf Bierman. En Ave Maria van Franz Schubert. Eigenlijk is alleen de melodie van Schubert, de tekst is van Maile Misajon, Billy Montana en Kyle Jacobs.

Hoogtepunt.

Ave Maria bracht zij in volle glorie, verkleed als een heilige madonna, met sluier en al. Ave Maria was voor mij het hoogtepunt van het Vredenburg concert, net zoals dat nummer voor mij het hoogtepunt is van dat album uit 1989. Om de muziek, om de zang, maar vooral om de tekst.

Dieptepunt.

Wanneer ik aan Nina Hagens interpretatie van Ave Maria denk, dan moet ik ook wel eens aan mijn moeder terugdenken.

Die ene keer, begin jaren negentig, zo’n vier voor haar dood. Ze belde op. Ze snikte. Ze dacht te hebben gezondigd, ergens ver voordat ze mijn vader had leren kennen, misschien zelfs nog in een tijd van ver voor de oorlog.

Had ze het destijds maar op een papier van zich afgeschreven en dat papier zoek laten raken. Soms kun je bepaalde herinneringen op een gegeven moment maar beter zo snel mogelijk prijsgeven aan de totale vergetelheid.

Ze dacht dat God haar die zonde van meer dan veertig jaar terug nooit vergeven zou en dat haar straks de hel wachtte.

Moeders verdriet.

Ik begreep het niet en begon vragen te stellen. De antwoorden die ze gaf, ik begon er steeds minder van te begrijpen. Wat haar overkomen was, dat kon je toch onmogelijk een zonde noemen? Zelfs als je God erbij weg dacht? Waarom moest zij hier zo onder lijden, na zovele jaren nog?

Ik probeerde haar op andere gedachten te brengen. Ze vertelde nog meer. Ik deed mijn best haar ervan te overtuigen dat… Zonder aan te kondigen dat ze niet meer verder wilde of kon praten, verbrak ze de verbinding.

Toen heb Ave Maria opgezet.

Ninakwamnie – deel V

Reeks over een Nina Hagen concert dat op 23 mei werd afgelast en dat daardoor bij mij allerlei herinneringen opriep.

Late liefde

Unbeschreiblich Weiblich

Ik heb niet altijd van Nina Hagen gehouden. Na zo’n uitspraak, schieten mij als vanzelf weer de ritten in de Kever van een jeugdvriend te binnen. Februari 1979. Samen op weg om elk op een andere school middelbaar onderwijs te kunnen volgen in een plaats dertig kilometer verderop. De radio van die Kever bracht regelmatig een single van Nina Hagen ten gehore, afkomstig van haar eerste, in het Westen uitgebrachte elpee. Ik vond er geen bal aan.

Geheugen opfrissen

Ik was helemaal niet bezig met 1979, ik was bezig met 1989.

Soms is het verstandig om in je persoonlijk archief te duiken om het een en helder te krijgen. Uit dat persoonlijk archief had ik een paar dozen opengetrokken, in de hoop ergens het papiertje terug te vinden waarop ik een flink aantal nummers had genoteerd die Nina Hagen tijdens haar optreden in het Vredenburg van 1989 ten gehore heeft gebracht. Dat papiertje is ongeveer een dag na dat optreden gemaakt.

Een echte foto!

Ik heb dat papiertje niet gevonden. Wel vond ik een echte foto met Nina er op, zoals ze er midden jaren tachtig uit heeft gezien. Ik kan me niet herinneren hoe ik aan die foto gekomen ben. Misschien heb ik er een flink bedrag voor betaald. Misschien heeft iemand mij die foto geschonken, iemand die wist dat ik gek op Nina Hagen was. Ik weet het echt niet meer.

Elpeelijst

In dat persoonlijk archief kwam ik in het mapje met de Nina Hagen foto verder een lijst tegen van de elpees die ik tussen december 1971 en juni 1979 heb gekocht.

In maart 1972 is dat Led Zeppelin IV, in november 1974 Paranoid van Black Sabbath. Januari 1976 is het Desperado van The Eagles en in februari 1978 Imagine van John Lennon. Comes a time van Neil Young volgt in november 1978. De lijst sluit af met Lionheart van Kate Bush. De lp Nina Hagen Band, verschenen in 1978, komt niet op mijn elpeelijst voor.

Statistiek

In het mapje met de Nina Hagen foto kwam ik nog iets anders tegen. Mens, wat was ik vroeger fanatiek! Een soort horizontale staafdiagram, waaruit mijn interesse in zangers, zangeressen en bands in de loop der jaren valt af te lezen. Alleen de toen voor mij meest belangrijke zangers, zangeressen en bands staan op deze lijst, te beginnen met de Beatles, waar ik tussen ‘64 en ’70 helemaal gek van was. Daarna ging het richting Hard Rock met Deep Purple, Jimi Hendrix en The Who. Midden jaren zeventig begin ik Bob Dylan en Leonard Cohen te ontdekken. In 1980-’82 verschijnen Patti Smith en The Cure. De grote liefde voor Nina Hagen begint pas in 1985. Waarom zo laat?

In de Kever

Terug in de Kever. Deze keer maart 1979. Het was vroeg in de ochtend. De koplampen beschenen de boomtakken. We deinden mee op de onregelmatige golven die de boomwortels in het asfalt hadden gedrukt. Het was goed opletten. Er waren veel bochten en de bomen stonden vlak aan de weg. We zwegen. De jeugdvriend zat achter het stuur van zijn Kever en keek vrolijk. Ik keek ernstig. In de cassetterecorder had hij een bandje draaien. Ze kwamen voorbij: TV Glotzer, Rangehn, Unbeschreiblich Weiblich, Auf’m Bahnhof Zoo, Naturträne. En toen zette hij het bandje stop en hupten wij over een volgende boomwortelgolf heen. Ik vond het vreemd dat hij die muziek had gedraaid. Thuis op zijn kamertje had hij heel wat Pink Floyd, Electric Light Orchestra en Supertramp in zijn platenkoffer staan.

Hij vroeg: ‘Je bent zo stil. Vond je het niks?’

‘Nee,’ zei ik. ‘Op dat laatste nummer na dan. Die gaat wel. Maar de rest? Het komt niet door de zang. Het komt door de muziek. Ik heb mijn neus een beetje vol van Hard Rock. Die muziek kun je nu toch niet meer serieus nemen?’

Toen schoof hij Pink Floyd in de cassetterecorder en mijn ochtend was weer goed.