Ninakwamnie – deel IV

Reeks over een Nina Hagen concert dat op 23 mei werd afgelast en dat daardoor bij mij allerlei herinneringen opriep.

Veertjes

Nu gaat het gebeuren

De eerste keer dat ik Nina Hagen daadwerkelijk te horen en te zien kreeg, was in 1989, in het Utrechtse Vredenburg. De broer van een van de vrienden die in ’86 mee was geweest naar Lochem, woonde in Utrecht. Ik kon bij hem overnachten en hoefde dus niet vroegtijdig van het concert weg om de laatste trein naar huis te kunnen halen.

Dichtbij

Samen togen we naar Vredenburg. In Vredenburg begonnen zo’n tien meter van het podium af de stoelen op te klimmen naar de uitgangen. In stoelen had ik niet zo veel zin. Ik wilde staan, Nina Hagen van zo dichtbij mogelijk meemaken. Dat wilde die broer eigenlijk ook wel. Zodra haar begeleidingsband en Nina zelf op het podium verschenen, begaven wij ons naar voren. Maar we waren niet de enigen. Vrijwel onmiddellijk verloor ik die broer uit het oog.

Links voor

In de derde rij vanaf het podium, iets links voor Nina Hagen, dat leek mij een goede positie. En ik heb genoten. Van de muziek, van haar zang, haar act. Zo’n beetje om de zeven nummers verscheen ze in andere kleding, bijna voor elk nummer voorzag ze die kleding weer van een ander attribuut. Een ballerinarokje over haar legging heen, een ander kleur of model pruik op haar hoofd, om haar schouders een stola vol paarse veertjes.

Stola

Van die stola herinner ik mij dat daar regelmatig veertjes van los fladderden en dat een jongen helemaal vooraan een paar van die veertjes opving en ze tevreden in het rond kijkend bij zich stopte. Ik vond dat nogal overdreven. Ikzelf zou dat nooit doen, veertjes van haar opvangen en meenemen als relikwie. 

Hoe ver ging mijn passie voor Nina Hagen?

Passie

Mijn passie nam genoegen met de derde rij en links voor. Toen het concert was afgelopen en de zaal langzaamaan begon leeg te stromen, kreeg ik de broer ook weer in het oog. Ik vroeg hem waar hij de hele tijd had rondgehangen. ‘Helemaal vooraan,’ antwoordde hij quasi nonchalant. ‘Ik had haar schoenen kunnen aanraken als ik dat had gewild.’

Of hij nog veertjes had verzameld. Nee, dat nou weer niet.

Ninakwamnie – deel III

Reeks over een Nina Hagen concert dat op 23 mei werd afgelast en dat daardoor bij mij allerlei herinneringen opriep.

De eerste keer (maar niet heus)

Verafgoden

De eerste keer dat ik Nina Hagen te zien zou krijgen, kwam ze ook niet opdagen, om minder acceptabele redenen dan een ziekte.

8 mei 1986. Hemelvaartsdag. Ze zou optreden op het Lochem Pop Festival. Een belangrijke act: op het affiche stond zij in het rijtje artiesten meteen als tweede geplaatst: na Big Country en vóór Manu Dibango, Franky Miller, Mental as Anything en Billy Bragg. 

Alles draaide om Nina, mijn verwachtingen waren hoog. Ik was zelfs een beetje opgewonden. Zo opgewonden dat een van mijn beste vrienden opmerkte: ‘Je verafgoodt haar.  Je ziet haar als een godin, een engel.’

Klopt. Ik vond haar er geweldig uit zien en we waren even oud. Nou ja, zij was een half jaartje ouder dan ik.

Intermezzo

Die beste vriend, die toen nog als beste vriend doorging, was vier jaar jonger. Van al mijn vrienden heb ik hem het langst gekend, maar zoals al uit deze zin enigszins valt af te leiden: hij leeft niet meer. Is niet zo fraai aan zijn einde gekomen. Hans heette hij. In 1986 was ook al van alles met hem aan de hand, maar dat had ik toen niet door. Hij heeft Nina nog wel te zien gekregen, jaren later. In een volgende Ninakwamnie laat ik hem nog uitgebreid aan het woord.

Stofzuigen

Ondanks dat er al in 1986 van alles met Hans aan de hand was, had hij zijn humor weten te behouden. Een paar uur voordat wij met mijn andere kameraden naar Lochem zouden vertrekken, zei hij, volgend op zijn opmerking dat ik Nina Hagen verafgoodde: ‘Denk je dat ze altijd een ster is, dat ze er vierentwintig uur per dag zo opgedoft uitziet? Als je haar onverwachts thuis zou opzoeken, zo midden op de dag, dan moet je niet gek opkijken dat ze in ouwe trui en spijkerbroek en zonder pruik aan het stofzuigen is.’

Jonassen

Hij had ook plannen met mij, waar ik mij niet tegen zou kunnen verzetten. Mijn ene been zat in die dagen in het loopgips. Ik ging op krukken. Of ik daarmee mijn belagers van mij af zou kunnen slaan? Hij dreigde mij met behulp van mijn andere kameraden naar het podium te jonassen. ‘Een fan als jij,’ zei hij, ‘die verdient toch een handtekening op zijn gipspoot?’

Gevallen engel

Maar, zoals ik al in het begin opmerkte: Nina kwam nie. Het was namelijk Hemelvaartsdag. Waarschijnlijk had ze gemeend dat ze als een engel door de lucht zou kunnen komen. Met een helikopter uit Londen gehaald en rechtstreeks naar het Lochemse gevlogen en zó op het podium gedropt: dat verwachtte ze. Maar de organisatoren van het festival vond dat net iets te duur.

Ninakwamnie – deel II

reeks over een concert dat werd afgelast en dat daardoor bij mij allerlei herinneringen opriep.

Uitgesteld

Godmother of Punkrock

Vrijdag de 23e mei zou zij op het podium van het Metropool te Hengelo (Ov.) verschijnen: Nina Hagen.

Ik ben een grote fan van deze Godmother of Punkrock. Via haar platen en een paar van haar concerten heb ik haar naast punkrock horen en zien flirten met funk, hiphop en rap, schlagers, disco, dance en house, traditionele Hindoemuziek en gospel, blues, Gothic en jazz.

Tussen haar eigen werk zat ook vaak iets van anderen. Van Zarah Leander bijvoorbeeld. Van Khachaturian. Van Janis Joplin en Franz Schubert, Goethe, de Beach Boys en de Monkees. Van George Harrison en Berthold Brecht. Zelfs van Rammstein.

En dat allemaal met die prachtige stem met een bereik van vier octaven, waarmee ze een operazangeres als Maria Callas of een jodelkoningin als Olga Lowina naar de kroon stak, en waarmee ze nog steeds een ouwe kerel met een hese stem kan imiteren.

Tegenwoordige en de verleden tijd

In de opsomming hierboven gebruik ik niet voor niets de tegenwoordige én de verleden tijd. Haar vier octaven-bereik is in de loop der jaren wel afgenomen, dat geeft ze zelf ook toe. Haar algemene zangstem is steeds meer omfloerst geraakt en de diepte in gegaan. Dat maakt haar nog geschikter om Zarah Leander te vertolken, om als frontvrouw van een bigband orkest songs uit de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw ten gehore te brengen, wat ze dus ook heeft gedaan.

Er helemaal klaar voor

In Hengelo zou ze niet komen met een bigband orkest. In Hengelo zou ze komen met onder andere muzikanten die vroeger in de band van Herman Brood hebben gezeten. Onder de naam Nina Hagens Wild Romance het werk van Herman Brood onder de aandacht brengen. Dat was de bedoeling. Een hommage aan Herman Brood, aangevuld met werk van andere iconen en natuurlijk met dat van Nina zelf.

Ik was er helemaal klaar voor.

Doet het er toe?

Maar Nina Kwam niet. Voor de tweede keer dit jaar moest zij de start van haar Nederlandse Herman Brood tournee afgelasten. De eerste keer in januari, vanwege ziekte van de toetsenist. Nu vanwege een griep bij Nina. 

‘Een griepje’ spotten een aantal snoodaards in de media, omdat ze wel eens vaker om die reden het heeft laten afweten. Ik wens die spotters veel wijsheid toe. Als je sommige bronnen geloven mag, is er meer aan de hand. Ze zou vanwege een oogontsteking in het ziekenhuis zijn opgenomen. De meningen zijn verdeeld.

Op haar Facebook schrijft ze: ‘leider bin ich ganz doll krank geworden. Mein Arzt hat mich für mehrere Wochen krank geschrieben und mir viel Ruhe verordnet.’

Doet het er toe wat haar mankeert? Als ze maar weer herstelt, en niet alleen maar om haar eindelijk weer op het podium te zien.

Beterschap, Nina.

Ninakwamnie – deel I

Vooraf

Hier begint de beloofde reeks over een concert dat werd afgelast en dat daardoor bij mij allerlei herinneringen opriep.

Jullie zijn gewaarschuwd. Het gaat alle kanten op, deze tekst. Ja, meteen hier in het begin al. Volgens mijn compagnon Sophia Deçàdent ben ik een domme theemuts als ik er nog iets aan verander. Ze zegt dat ik er verder ‘met de fikken vanaf moet blijven! Publiceren die handel, hup, op onze website.’

Omdat zij de wijsheid in pacht meent te hebben, kun je haar maar beter gehoorzamen, geloof me.

Dus, bij dezen.

Het heet:

Meer dan een keer (bij wijze van proloog)

Er zijn van die dingen waar je geen genoeg van kunt krijgen.

Zoals?

Zoals terug blijven keren naar die ene kroeg of dat ene restaurant waar het die eerste keer zo goed toeven, eten en drinken was. Nee, ik ga geen reclame maken op deze plek, mijn favoriete kroeg en restaurant houd ik voor mezelf.

Zoals meerdere uitvoeringen kopen van één klassiek werk. Voor mij is dat de Symphonie Fantastique van Hector Berlioz geweest. Ik bezit er zes van op lp (de meeste tweedehands, voor een luttel bedrag aangeschaft) en vier van op cd. Waarom? Na Ravels Bolero, Beethovens Vijfde en Dvoráks Negende symfonie heeft dit werk mij definitief de wereld van de klassieke muziek ingezogen.

Ik was negentien jaar en had er nog geen ene noot van gehoord. Die allereerste elpee – een goedkoop Oostblokuitgave - had ik mij alleen maar aangeschaft vanwege de titel, en dat heeft natuurlijk allemaal weer te maken gehad met de boeken die ik in die tijd las en de fantasierijke en enigszins absurde verhalen die ik in die tijd schreef.

En verder, zoals?

Zoals meer dan één, nagenoeg hetzelfde exemplaar kopen van een lp of cd.

Voor mij is dat het debuutalbum van Patti Smith geweest. Horses. Heb ik mij de afgelopen dertig jaar vijf keer aangeschaft.

Eén keer, omdat ik hem graag wilde hebben. Op die lp kwam een tik, uitgerekend in een rustig nummer. Dus kocht ik een nieuwe. Eind jaren tachtig schafte ik mij de cd-versie aan. Die werd op een gegeven moment geremastered, aangevuld met één nummer. Ook aangeschaft. En die remaster verscheen een paar jaar later nog eens als jubileumuitgave, met een extra cd waarop de nummers van het album live werden uitgevoerd. Kon ik niet laten liggen.

Waarom vijf keer Horses van Patti Smith? Omdat ik zou willen dat ik net zo gedragen en gedreven mijn verhalen kon voorlezen zoals zij dat in haar nummers soms met hele lappen poëzie doet (Ja, ze begon ooit eens als dichteres). Er zijn zo veel redenen om van Patti Smith te houden. Genoeg stof voor…

Blijf bij het onderwerp alsjeblieft.

Zoals meer dan één keer een concert bezoeken van een van je favoriete popartiesten: Nina Hagen. Nina heb ik vijf keer gezien. Vorige maand, vrijdag de 23^e mei, zou het de zesde keer zijn geweest. Maar Nina kwam nie.